Μπαλέτο ΕΛΣ: Η «Xρυσή Εποχή» του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΡΗΓΟΥ στο Θέατρο της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών

ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΥΛΟ ΛΕΜΟΝΤΖΗ
Μετά τη μεγάλη παγκόσμια πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου και την επιτυχημένη παρουσίαση στην Αθήνα την άνοιξη του 2025, η «Χρυσή εποχή» του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, με την υπογραφή του Κωνσταντίνου Ρήγου, παρουσιάζεται στη Θεσσαλονίκη, στο Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Δημήτρια 2025.
H «Χρυσή εποχή» μιλάει για το σήμερα και το αύριο του χορού, αλλά την ίδια στιγμή λειτουργεί σαν ένας αντικατοπτρισμός της 35ετούς πορείας του Κωνσταντίνου Ρήγου, όπου οι έννοιες της ειρωνείας και της νοσταλγίας μοιάζουν ταυτόσημες.
Από την ΚΣΟΤ, την άνοιξη του ελληνικού χορού κατά τη δεκαετία του ’90 και το χοροθέατρο ΟΚΤΑΝΑ, στο Θέατρο Τέχνης, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Εθνικό Θέατρο, το Φεστιβάλ Αθηνών και την Εθνική Λυρική Σκηνή, το εικονοκλαστικό καλλιτεχνικό αποτύπωμα του Κωνσταντίνου Ρήγου υπερβαίνει τα όρια του χορού και συνομιλεί με τις τέχνες που τον περιβάλλουν.
Η καλλιτεχνική του ταυτότητα παραμένει ανήσυχη, ανατρεπτική, προβοκατόρικη, αιχμηρή, αλλά και γεμάτη συναισθήματα.
Στην ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα του θεάτρου της Ε.Μ.Σ. η παράσταση ξεκίνησε με την εμβληματική ρήση του Δαφωτιστή Βολταίρου: «Διαφωνώ με αυτά που λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες» γραμμένη στην αγγλική στο τεράστιο video wall, συνοδευόμενη από την «Τραβιάτα» του Βέρντι, ενώ ο πρώτος χορευτής δίνει το στίγμα της πολύχρονης δουλειάς του Κωνσταντίνου Ρήγου. Σαφώς, πρόκειται για κατάθεση προσωπική προς το κοινό, ότι εγώ είμαι ρηξικέλευθος χορογράφος, ναι, τολμηρός, ίσως αιρετικός, αλλά με περγαμηνές και διεθνή αποδοχή. Ωστόσο, θα τον χαρακτηρίσω αβίαστα ανοικτό ουμανιστή, καθώς όλοι χειροκροτήσαμε με δύναμη το δικό του «Σύμβολο της Πίστεως», έναν ύμνο στη συμπερίληψη και μια μεγάλη αγκαλιά στα πλάσματα της οικουμένης, ανεξαρτήτως χρώματος, ιδεολογίας, δόγματος, εργασίας, λόγου ύπαρξη τους.
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος κάνοντας μια αναδρομή στις παραστάσεις που δημιούργησε από το 1990 έως σήμερα, σημειώνει: «Χρυσή εποχή, ένα νέο κύμα θα σαρώσει τα πάντα, εικόνες από το παρελθόν ή από το μέλλον, σκέψεις για τον έρωτα, την πίστη, την απουσία, την εγκατάλειψη. Ο άνθρωπος αλλά και ο τόπος. Είμαστε ντυμένοι ή γυμνοί όπως ο αυτοκράτορας; Είμαστε ελεύθεροι ή πολιορκημένοι; Είμαστε μαριονέτες του θεού ή ταξιδιώτες στον χειμώνα, κουβαλώντας πάντα μέσα μας τις νύχτες του καλοκαιριού;
Σε ένα ρινγκ παλεύουμε με τον εαυτό ή με τη σκιά μας, μέσα σε λίμνες σκοτεινές αλλά και γαλάζιες. Ζούμε στη χώρα του ποτέ, σε ουτοπικές Αρκαδίες, σε μαγεμένους Κιθαιρώνες, σεουτοπίες ή σε αόρατες πόλεις; Γεγονότα που σημάδεψαν τη ζωή μας αλλά και την ανθρωπότητα, ένα mixtape από μουσικές και τραγούδια σε γραμμόφωνα, μπομπίνες, πικάπ, γουόκμαν, boombox αλλά και μια μικρή ορχήστρα που συνοδεύει, όπως στον Τιτανικό, την ανθρωπότητα που χάνεται. Μια μουσική Βαβέλ. Ψάχνουμε την ειρήνη ή ένα κομμάτι της “Αμερικής”;
Τι είναι αυτός ο λευκός θόρυβος γύρω μας; Ίσως ένας άνεμος που σαρώνει αυτά τα 35 χρόνια δημιουργίας, υπερβαίνοντας τα όρια της σκέψης, της κίνησης, της ερμηνείας, τα όρια του σώματος. Άλλωστε το σώμα θυμάται! Κάποτε είχα συναντήσει έναν λυπημένο βατραχάνθρωπο και μου μίλησε για την τρελή ευτυχία, που μοιάζει με την ωραία κοιμωμένη μέσα μας, έτοιμη να εκραγεί μετά από μια αιφνίδια αποσυμπίεση σε ένα ξενοδοχείο που περνάν οι εποχές. Και τελικά πάμε στο πρώτο ερώτημα: Μήπως είστε της εκδρομής; Happy End».
Σε μια σκηνή λουσμένη στα πολύχρωμα φώτα, οριοθετημένη από το χρυσό background, στεφανωμένη από τα έξοχα ευρήματα του Ρήγου – δάνεια από προηγούμενες δουλειές του- όπως η υπέροχη χορεύτρια με τα κόκκινα, ως φλόγα ελευθερίας που κανείς δεν κατάφερε να σβήσει, ακόμα κι όταν ανέβηκε στη δάδα του αγάλματος Ελευθερίας της Ν.Υ. , όπως η καθηλωτική σεκάνς της επίσκεψης του Πάτροκλου στον Αχιλλέα, ερμηνευμένη συγκλονιστικά από δυο εξαίρετους χορευτές σε μια υπέροχη και συγκινητική διασκευή του τραγουδιού «Απόψε φίλα με» του Καζαντζίδη, εκείνη της ιστορίας αγάπης που χόρεψε υπό τους ήχους κοντραμπάσου ένα καταπληκτικό ζευγάρι χορευτών, όπως οι συλλογικοί χοροί με τις μουσικές επιλογές του Θοδωρή Ρέγκλη, από το «Ξενοδοχείο Καλιφόρνια» των “Eagles”, το «the sound of silence» των Σάιμον και Γκαρφάγκελ ή τα tecno κομμάτια.
Με τη «Χρυσή εποχή» ο Κωνσταντίνος Ρήγος εισάγει το λεξιλόγιο του χοροθεάτρου στο Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, δημιουργώντας ένα νέο έργο για το μέλλον της τέχνης του χορού, μέσα σε ένα απρόβλεπτο blend των στιγμών που σημάδεψαν την 35ετή πορεία του, σε μια συνομιλία με νέα υλικά και σημερινές επιρροές. Στιγμές που αποτελούνται από παλιά υλικά, αλλά με σημερινή ματιά, στιγμές που μιλούν σήμερα για αυτά που πέρασαν, κάνοντας μια προβολή στο αύριο.
Στη σκηνή του θεάτρου της Ε.Μ.Σ. η παράσταση του Κωνσταντίνου Ρήγου, παρά τη χρυσή βροχή που πλαισιώνει προστατευτικά όλο το βάθος και τα πλαϊνά της σκηνής, κρύβει αρκετά σκοτεινά μυστικά και μια εξομολόγηση ζωής, θα έλεγε κάποιος, μια και ο Ρήγος έχει βάλει έναν διαθλαστικό φακό και παρατηρεί σκόρπιες φάσεις από τη ζωή του ίσως, κάνοντας τη «Χρυσή εποχή» το μανιφέστο ενός παιδιού των κλάμπς.
Μέσα σε αυτήν τη λάμψη της δικής του, πολύ προσωπικής γλώσσας που δύσκολα κατηγοριοποιείται, είναι προβοκατόρικη, αιχμηρή και βαθιά συναισθηματική, και μέσα από μια δημιουργικότητα που ρέει ασταμάτητα κάθε θεατής ξεχνάει το καθιερωμένο πλαίσιο μιας παράστασης και βυθίζεται στο δικό του ταξίδι, εκεί όπου κάθε νόημα και αφήγηση έχουν διαφορετική σημασία και αξία, μνήμη και ενσάρκωση.
Στη «Χρυσή εποχή», βλέπουμε έναν νεαρό στο δωμάτιό του να βγάζει τον δίσκο από τη θήκη του και να τον τοποθετεί στο πλατό του πικαπ. Δεν φαίνεται καθαρά, αλλά ο δίσκος έχει κολλημένη στην ετικέτα την ταινία του ετικετογράφου DYMO (όλοι το θυμόμαστε), με τα ανάγλυφα γράμματα που γράφουν το όνομα του κατόχου του ιστορικού βινυλίου: Κωνσταντίνος Ρήγος.
Με τις μουσικές επιλογές του Κωνσταντίνου Ρήγου και με συνεργάτη τον Θοδωρή Ρέγκλη στην πρωτότυπη μουσική δημιουργία, η «Χρυσή εποχή» έχει τον ήχο ενός ξέφρενου χορευτικού πάρτι, στη διάρκεια του οποίου «παίζουν» από πειραγμένες μελαγχολικές συνθέσεις του Βέρντι και του Μπιζέ έως ελληνικά τραγούδια των Χιώτη, Λοΐζου και Μαμαγκάκη, αλλά και ροκ και τζαζ επιτυχίες των δεκαετιών του ’60 και του ’70.
Από την άρια «Addio del passato» και τον στίχο από το Hotel California «Some dance to remember, some dance to forget» έως τα κείμενα και τα τραγούδια, η «Χρυσή εποχή» μας θυμίζει ότι, καθώς δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από αυτό που είμαστε, οφείλουμε να συνεχίζουμε να χορεύουμε για να υπάρχουμε.
Στη δραματουργία συνεργάζεται η Έρι Κύργια, το εικαστικό έργο υπογράφει ο Πέτρος Τουλούδης, τα κοστούμια η Daglara, τους φωτισμούς ο Χρήστος Τζιόγκας και τα βίντεο ο Βασίλης Κεχαγιάς.
Με τους Χορευτές του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Ένα ιλιγγιώδες πάρτι σε μια αίθουσα θεάτρου, ένα μαχητικό μανιφέστο για το άγνωστο αύριο, τα μεγάλα «πιστεύω» και οι διαχρονικές καλλιτεχνικές εμμονές του Κωνσταντίνου Ρήγου μέσα σε μια παράσταση με club ατμόσφαιρα που απογειώνει το κοινό.
Με ηλεκτρονική χορευτική μουσική, εκτυφλωτικούς φωτισμούς και με 13 εξαιρετικούς χορευτές που, άλλοτε σαν μια αλλόκοτη μάζα που επιβιώνει στον ξέφρενο ρυθμό, άλλοτε σαν καλοκουρδισμένοι στρατιώτες μιας αυστηρής χορογραφίας και άλλοτε με απρόσμενα ντουέτα, ανάμεσα στον ρομαντισμό και την απόγνωση, η «Χρυσή Εποχή» συνοψίζει τα 35 χρόνια του Ρήγου από την άνοιξη του χοροθεάτρου έως τη νεοκλασική αυστηρότητα του Μπαλέτου της ΕΛΣ.
Κατάλληλο για θεατές άνω των 16 ετών.
Υπάρχουν έντονες εναλλαγές φωτισμού που μπορεί να ενοχλήσουν άτομα με προβλήματα όρασης.
Συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου
Μέγας Δωρητής ΕΛΣ & Δωρητής παράστασης: Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ)
Εθνική Λυρική Σκηνή σε συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου
Μπαλέτο ΕΛΣ
Η χρυσή εποχή
Κωνσταντίνος Ρήγος
Συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Χορού Βελιγραδίου
Χορογραφία, σκηνικά: Κωνσταντίνος Ρήγος
Μουσική: Θοδωρής Ρέγκλης
Δραματουργία: Έρι Κύργια
Εικαστικό έργο: Πέτρος Τουλούδης
Κοστούμια: Daglara
Φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας
Βίντεο: Βασίλης Κεχαγιάς
Χορεύουν:
Βαγγέλης Μπίκος, Μάνες Αλμπέρντι, Γιάννης Γκάντσιος, Σταύρος Ικμπάλ, Έλενα Κέκκου, Γιάννης Μητράκης, Πέτρος Νικολίδης, Μαρίτα Νικολίτσα, Ντανιέλε Πεκοράρι, Στέφανο Πιετραγκάλλα, Αριάδνη Φιλιππάκη, ΓιώργοςΧατζόπουλος, Δέσποινα Χρυσοστόμου
*Στην παράσταση εμφανίζονται γυμνά σώματα.
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ