«Ρωμαίος και Αννέτα» στο «Μικρό» της Μονής Λαζαριστών, σε σκηνοθεσία Άννας Φόνσου
ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΑΥΛΟ ΛΕΜΟΝΤΖΗ
Το ρομαντικό δράμα «Ρωμαίος και Αννέτα», του σπουδαίου συγγραφέα Ζαν Ανούιγ, θυμίζει στους θεατές τον ρομαντισμό και τη θυσία που επιτάσσει, συνήθως, ένας μεγάλος έρωτας.
Ο ποιητικός λόγος του κειμένου αλλά και ο ρεαλισμός αναδεικνύονται μέσα από τις ερμηνείες των ηθοποιών.
Η κ. Άννα Φόνσου βάζει τη σκηνοθετική της σφραγίδα στο αγαπημένο έργο του Αλέξη Σολομού, τη μετάφραση του οποίου είχε κάνει ο ίδιος, για αυτό και η παράσταση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του.
Είναι η πρώτη φορά που το ΚΘΒΕ ανεβάζει έργο του σημαντικού Γάλλου δραματουργού. Ένα έργο εξαιρετικής μαεστρίας, που με σαρκαστική διάθεση αναμετριέται με την απόγνωση και την απελπισία των χαρακτήρων του.
Ο «Ρωμαίος και Αννέτα» γράφτηκε το 1945. Ο Ζαν Ανούιγ επαναφέρει στο κείμενο αυτό βασικούς προβληματισμούς του: την πάλη ανάμεσα στην ελευθερία και στην κοινωνία, στο άτομο και τους θεσμούς, στην πρωταρχική δύναμη των συναισθημάτων. Στη ζωή που επιμένει και στον θάνατο που καραδοκεί δίπλα στην ανυποχώρητη δύναμη του έρωτα. Ποιος είναι ο δρόμος που απομένει στον άνθρωπο που αντιστέκεται; Πού οδηγούν τα απανωτά «όχι» στον συμβιβασμό και στον κομφορμισμό;
Σημείωμα Σκηνοθέτη
Έχω κάνει πολλές σκηνοθεσίες στην καριέρα μου. Ένα από τα όνειρά μου ήταν το έργο του Ζαν Ανούιγ «Ρωμαίος και Αννέτα», σε μετάφραση του Αλέξη Σολομού.
Το «Ρωμαίος και Αννέτα» το είχα παίξει με το ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ, πριν πολλά χρόνια με μεγάλη επιτυχία, σε μετάφραση και σκηνοθεσία Αλέξη Σολομού. Είναι ένα έργο πλημμυρισμένο από ποίηση, ρομαντισμό, έρωτα, αγάπη και μίσος. Γιατί όταν ένας καλλιτέχνης υψώνει μια σπαρακτική κραυγή ενάντια σε έναν κόσμο γεμάτο μίσος, μάλλον οπαδός της αγάπης και του ρομαντισμού θα έπρεπε να ονομαστεί. Και έτσι μου αρέσει να βλέπω τον Ζαν Ανούιγ. Για αυτό και όλο μου το ενδιαφέρον σε αυτό το ποιητικό έργο, στηρίχτηκε στην ερμηνεία των ηθοποιών, τους οποίους ευχαριστώ: Έφη Δρόσου, Χρύσα Ζαφειριάδου, Αίγλη Κατσίκη, Νίκος Νικολάου, Γεράσιμος Σοφιανός, Δημήτρης Τσιλινίκος, Κωστής Χατζησάββας. Επίσης τη βοηθό μου και συνάδελφό μου Μαρία Καραμήτρη, ευχαριστώ για τη στήριξή της, την πολύτιμη βοήθειά της και τη συμβολή της στην ολοκλήρωση αυτής της προσπάθειας.
Ελπίζω και εύχομαι να τα καταφέραμε!
Τέλος, θέλω να αφιερώσω την παράσταση στον Αλέξη Σολομό, αυτόν τον σπουδαίο Δάσκαλό μου, τον θεατράνθρωπο, τον συγγραφέα, τον μεταφραστή και σπουδαίο σκηνοθέτη.
Σας ευχαριστώ όλους
Άννα Φόνσου
Τα κείμενα του Ζαν Ανούιγ χαρακτηρίζονται από την επικράτηση της μοναξιάς και την αδυναμία επικοινωνίας κι ακόμη, διακατέχονται από το αίσθημα της χαμένης αθωότητας και τη μελαγχολία της τρίτης ηλικίας.
Στα έργα του, που τώρα σπανίως παίζονται, βλέπουμε συνήθως ένα πρόσωπο, μια κεντρική μορφή ή και ένα ζευγάρι, που αντιπροσωπεύει την ακέραια απαίτηση του ιδανικού. Οι άλλοι γύρω τους είναι κομπάρσοι, καρικατούρες που μορφάζουν, αποτυπώνοντας στη φυσιογνωμία τους ωμά, τον κοινό κανόνα, τις καταστάσεις, τις προορισμένες να τραυματίσουν και να διαψεύσουν το ιδανικό.
Στο «Ρωμαίος και Αννέτα», ο συγγραφέας εμφορείται από την ανάγκη να μιλήσει και αυτός για τον ανεκπλήρωτο έρωτα, επειδή ο έρωτας είναι πανανθρώπινη δύναμη και, ταυτόχρονα, αδυναμία.
Έρωτας είναι αυτή η μυστηριώδης δύναμη που περιπλέκει την καρδιά και νου σε γαϊτανάκι γλυκόπικρων περιπετειών.
Είναι η αινιγματική και πολύχρωμη έννοια, που στον πυρήνα της συνδυάζει ένα κράμα συναισθημάτων, από το πάθος, την τρυφερότητα και τη στοργή, μέχρι την απογοήτευση και τη θλίψη.
Συνυφασμένος με την ίδια τη σημασία της ανθρώπινης ύπαρξης, ο έρωτας ξεπερνά τα όρια και τη λογική. Έρχεται στη ζωή με αμέτρητες μορφές, γεννώντας αναπάντητα ερωτήματα, αλλά και αναπάντητα συναισθήματα.
Ο ανεκπλήρωτος έρωτας είναι το θέμα και στην παράσταση του Κ.Θ.Β.Ε.
Η ιστορία, όπως την εμπνεύστηκε ο συγγραφέας από το έργο του Σαίξπηρ «Ρωμαίος και Ιουλιέττα», έχει ως εξής: Ένας νεαρός ανώτερης τάξης, ο Φρέντερικ (Γεράσιμος Σοφιανός), φέρνει στη μητέρα του ( Έφη Δρόσου), την οικογένεια της αρραβωνιαστικιάς του, Τζούλια (Αίγλη Κατσίκη),η οποία – κατώτερης τάξης και, όνομα και μη χωριό – αποτελείται από έναν ηδονιστή πατέρα (Νίκο Νικολάου),έναν μεθυσμένο γιο, τον Λουκιανό (Κωνσταντίνο Χατζησάββα), του οποίου η γυναίκα τον εγκατέλειψε και μια μικρότερη κόρη, την Αννέτα (Ελένη Μισχοπούλου), μια αντικομφορμίστρια, έξω από συμβάσεις, με μια ελευθερία στο μυαλό και στην κίνηση, αλλά ανικανοποίητη στην ψυχή. Το άλλο πρόσωπο, τον μεσάζοντα, τον διακομιστή, τον ταχυδρόμο, υποδύεται ο Δημήτρης Τσιλινίκος.
Οι ηθοποιοί του Κ.Θ.Β.Ε. είναι όλοι τους εξαιρετικοί, όπως πάντα. Κινούνται, έτσι όπως καθοδηγήθηκαν από τη σκηνοθέτρια, σ’ ένα ζεστό σκηνικό που υπογράφει, μαζί με τα κοστούμια, η Δανάη Πανά, αφήνουν τα σημάδια τους στη σκηνή υποκρινόμενοι τους χαρακτήρες, σύμφωνα με τις υποκριτικές τους ικανότητες, εκτίθενται στο κοινό και τίθενται στον σχολιασμό ενός εκάστου θεατή.
Σ’ αυτό το αναπάντεχα θολό τοπίο, λοιπόν, ο αριστοκράτης Φρέντερικ και η μικρότερη κόρη της προβληματικής οικογένειας, η Αννέτα, ερωτεύονται με πάθος. Ζουν σπαραχτικά τον έρωτά τους, τον κρυφό, τον απαγορευμένο, κόντρα στις συμβάσεις και στους κανόνες.
Καθώς, κάποια στιγμή, συναντιούνται σε μια κάμαρη, η Αννέτα φοράει ένα νυφικό που της έδωσε ένας πρώην εραστής της. Για να αποδείξει στον περίγυρό της την τυφλή αγάπη της για τον πλούσιο Φρέντερικ, κόβει τις φλέβες των καρπών της, τη στιγμή που βλέπουμε ότι ο εγκαταλειμμένος ερωτευμένος νεαρός έχει, ήδη, πάρει δηλητήριο.
Λίγο καιρό αργότερα συνέρχονται από το τραγικό συμβάν, η ιστορία εξελίσσεται στους αυτούς ρυθμούς, όμως τη μέρα που η Αννέτα παντρεύεται τον πρώτο της εραστή, ο αθεράπευτα ερωτευμένος Φρέντερικ τη συναντά ξανά και αγκαλιασμένοι , τελεσίδικα, πνίγονται στη θάλασσα.
Έχω δει και ξαναδεί τους ηθοποιούς της διανομής αυτής να ερμηνεύουν διάφορους ρόλους στο θέατρο, στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο, τους χειροκρότησα επανειλημμένως και το κάνω και τώρα. Βεβαίως, ο αβανταδόρικος ρόλος του Λουκιανού επιτρέπει στον εξαιρετικό Κωνσταντίνο Χατζησάββα να ξεχωρίσει για άλλη μια φορά, αλλά και η ντελικάτη, έμπειρη Έφη Δρόσου εντυπωσιάζει και ο Νίκος Νικολάου γοητεύει με την επιβλητική του φωνή και κανείς δεν υστερεί έναντι των άλλων.
Οπωσδήποτε, νεότεροι και παλαιότεροι υποκριτές δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό, έχουν καλή χημεία, η ομορφιά δε, περισσεύει και από τις γυναίκες και από τους άνδρες και ο θίασος εισπράττει δίκαια τον ευφημισμό στο φινάλε.
Η κ. Άννα Φόνσου είναι μια σπουδαία προσωπικότητα του εγχώριου θεάματος, είναι κοσμαγάπητη και ως ηθοποιός και ως άνθρωπος, το φιλανθρωπικό έργο της άξιο επαίνων και δικαιούται αναγνώρισης και ως σκηνοθέτις. Προερχόμενη από την ένδοξη εποχή του μαυρόασπρου σινεμά, ανοίγει και κλείνει την παράσταση κινηματογραφικά. Το λες και εύρημα, το λες και νοσταλγία.
Συντελεστές
Μετάφραση: Αλέξης Σολομός
Σκηνοθεσία: Άννα Φόνσου
Σκηνικά- Κοστούμια: Δανάη Πανά
Κοστούμια : Άννα Φόνσου
Μουσική: Γιώργος Ανδρέου
Φωτισμοί: Στέλιος Τζολόπουλος
Βίντεο: Βαλλεντίνα Κόπτη
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Καραμήτρη
Οργάνωση παραγωγής: Μαριλύ Βεντούρη
*Οι μουσικές του Γιώργου Ανδρέου είναι απόσπασμα από τη Σουίτα για έγχορδα «Αθανασία»
*Κατάλληλο για θεατές άνω των 12 ετών
Παίζουν:
Έφη Δρόσου: μητέρα
Ελένη Μισχοπούλου – Χρύσα Ζαφειριάδου: Αννέτα
Αίγλη Κατσίκη: Τζούλια
Νίκος Νικολάου: Πατέρας
Γεράσιμος Σοφιανός: Φρέντερικ
Δημήτρης Τσιλινίκος: Ταχυδρόμος
Κωνσταντίνος Χατζησάββας: Λουκιανός
Έκτακτη αντικατάσταση: Χριστίνα Κωνσταντινίδου
ΠΑΥΛΟΣ ΛΕΜΟΝΤΖΗΣ