Ο νέος νόμος Διεθνούς Εμπορικής Διαιτησίας / Ν. 5016/2023

Το Επιμελητήριο Καβάλας, μέλος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Στήριξης Επιχειρήσεων Enterprise Europe Network και η Επιτροπή Διαιτησίας του International Chamber Of Commerce Ελλάς, σας ενημερώνουν ότι,  στις 4 Φεβρουαρίου 2023, ψηφίστηκε νέος νόμος Εμπορικής Διαιτησίας, υπ΄αριθ. 5016/2023(ΦΕΚ Τεύχος Α’ 21/04.02.2023), ο οποίος καταργεί τον προγενέστερο νόμο υπ’ αριθμ. 2735/1999. Ο νέος νόμος, εκσυγχρονίζει το μέχρι πρότινος ισχύον πλαίσιο ενσωματώνοντας τις τροποποιήσεις που εισήγαγε ο Πρότυπος Νόμος του 2006 της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για το Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο(UNCITRAL), και θέτει τις απαραίτητες προδιαγραφές ενός σύγχρονου forum διαιτησίας.

Οι βασικές καινοτομίες του νέου νόμου, είναι οι κάτωθι:

• Εμπεδώνεται, σε πληθώρα σημείων, η αρχή της αυτονομίας των μερών, να επιλέγου και να διαμορφώνουν την διαιτητική επίλυση της διαφοράς τους (ενδεικτικά άρθρα 1, 3 παρ.2 εδ. γ΄, 16 παρ. 1, 19 παρ. 1 κλπ.)
• Ορίζεται ότι όλες οι διαφορές μπορούν, κατ’ αρχήν, να είναι δεκτικές υπαγωγής σε διαιτησία, εκτός εάν ρητά απαγορεύεται από το νόμο(άρθρο 3)
• Δηλώνεται ρητά ότι η μία διαιτητική συμφωνία μπορεί να αποτυπωθεί σε «ηλεκτρονική καταγραφή», η οποία εξομοιώνεται ρητά με «έγγραφο»(άρθρο 10)
• Το κύρος τη συμφωνίας διαιτησίας εκτιμάται σύμφωνα είτε με το δίκαιο που επέλεξαν τα μέρη, είτε με το δίκαιο της έδρας της διαιτησίας, είτε με το δίκαιο που διέπει την ουσιαστική συμφωνία των μερών(άρθρο 11)
• Πλέον, ρυθμίζεται ο διορισμός διαιτητών σε πολυμερείς διαιτησίες(άρθρο 16)
• Το διαιτητικό δικαστήριο είναι αρμόδιο να αποφασίσει επί αίτησης εξαιρέσεως διαιτητού(άρθρο 19)
• Θεσπίζεται η ευθύνη του διαιτητού κατά την εκπλήρωση των καθηκόντων του(δόλος/βαριά αμέλεια)(άρθρο 22)
• Ρυθμίζεται ρητώς η συμμετοχή στην διαιτητική διαδικασία τρίτων προσώπων και η συνένωση διαιτησιών(άρθρο 24)
• Θεσπίζεται η εξουσία του διαιτητικού δικαστηρίου να διατάζει ασφαλιστικά μέτρα αλλά να εκδίδει προσωρινές διαταγές σε επείγουσες περιπτώσεις(άρθρο 25)
• Ρυθμίζονται τα σχετικά με τον γραμματέα του διαιτητικού δικαστηρίου ζητήματα(υποχρεώσεις, αμοιβή, ευθύνη)(άρθρο 27)
• Γίνεται ρητή διάκριση της «Προσφυγής Σε Διαιτησία»(“Request Of Arbitration”) και το «Δικόγραφο Αγωγής»(“Statement Of Claim”)(άρθρο 31)
• Το διαιτητικό δικαστήριο έχει την εξουσία να διατάξει επίδειξη εγγράφων και προσκομιδή αποδείξεων(άρθρο 35)
• Εισήχθησαν επιπλέον λόγοι ακύρωσης μιας διαιτητικής απόφασης(άρθρο 43)
• Ορίστηκε η διαδικασία εκδίκασης μιας αίτησης ακύρωσης, με ρητή παραπομπή στην διαδικασία των περιουσιακών διαφορών των άρθρων 614-622Β του ΚΠολΔ(άρθρο 43 παρ. 3)
• Διευκρινίστηκε ότι τα μέρη δεν μπορούν να δημιουργήσουν λόγο ακύρωσης από δικές τους πράξεις ή παραλείψεις(άρθρο 43 παρ.4)
• Η διαιτητική απόφαση μπορεί να ενεργεί έναντι τρίτων προσώπων, εάν αυτά δεσμεύονται από την διαιτητική συμφωνία(άρθρο 44)
• Τίθενται οι ελάχιστες απαιτήσεις σχετικά με τη σύσταση θεσμικών οργανισμών διαιτησίας στην Ελλάδα(άρθρο 46)

Ο Πρόεδρος

Μάρκος Δέμπας